Santos
Januari 2011
Lichtfestival Gent
In Santos komt het leven van Ernesto Borges, een Chileense vluchteling die jarenlang zonder papieren in Gent verbleef, tot leven.
Achtergrond: Ernesto Borges verlaat in 1975 zijn thuisland (Chili) vanwege de politieke, fysieke en psychologische onderdrukking onder het bewind van Pinochet. Zijn vluchtroute bracht hem via Mexico en Frankrijk naar België, waar hij uiteindelijk illegaal verbleef. Zestien jaar lang was hij onzichtbaar maar toch als volk muzikant diep geworteld op de Gentse muziek scène, geliefd door velen in Gent.
Op een dag een tragisch ongeval, gevolgd door een ingrijpende operatie aan zijn wervelkolom, bracht hem uit de schaduw. De poging om zijn verblijfsstatus te legaliseren is mislukt en hij werd echter afgewezen. Deze omwenteling vormde het vertrekpunt voor de performance Santos.
Ernesto betekende veel voor de Gentse gemeenschap. Om afscheid te nemen, ontstond de behoefte aan een ritueel, aangezien niemand wist wanneer hij het land zou worden uitgewezen.
Performance:
Fase 1: In deze fase verklaar ik Ernesto tot martelaar van de illegalen. Hij wordt gekroond door 25 toegewijden, waaronder buren, vrienden en andere deelnemers van de performance. Een fotosessie legt zijn beeld vast, ontwikkeld in groot formaat (1.90 m hoog x 1 m breed). Een houten altaar wordt gecreëerd om zijn 'beeld' te dragen tijdens een 2 kilometer lange processie door de stad.
Fase 2: Tijdens de processie dragen wij het beeld van Ernesto op het houten altaar, vertrekkend vanuit "Het Pand" in het Caemersklooster. Vier nonnen en priesters leiden de weg met bellen, terwijl 28 andere deelnemers kaarsen dragen. De processie vindt plaats in het centrum van Gent tijdens het lichtfestival.
Net zoals de Griekse Katharsis spreken we met deelnemers over hoe deze performance een emotionele ritueel betekent. Verdriet, angst en medelijden worden opgeroepen, wat voelt als een catharsis van diezelfde emoties. Deze ervaring reflecteert op de louterende werking zoals beschreven door de Griekse filosoof Aristoteles in zijn werken Poetica en Politika, met specifieke verwijzing naar tragedie.